Obowiązek wypłaty odprawy pośmiertnej ciąży na pracodawcy, w razie gdy śmierć pracownika nastąpiła w czasie trwania stosunku pracy lub w czasie pobierania po jego rozwiązaniu zasiłku z tytułu niezdolności do pracy wskutek choroby.
W pewnych jednak okolicznościach pracodawca bywa zwolniony z obowiązku wypłaty odprawy pośmiertnej. Zgodnie bowiem z art. 93 § 7 K.p., nie przysługuje ona członkom rodziny zmarłego zatrudnionego, jeżeli pracodawca ubezpieczył pracownika na życie, a odszkodowanie wypłacone przez instytucję ubezpieczeniową opiewa na sumę nie niższą niż odprawa pośmiertna (por. art. 93 § 7 K.p.).
Jeżeli kwoty wypłacona rodzinie zmarłego przez ubezpieczyciela będzie równa albo wyższa od kwoty odprawy pośmiertnej przysługującej uprawnionym, to pracodawca zostanie zwolniony z obowiązku wypłaty odprawy. Jeżeli natomiast firma ubezpieczeniowa wypłaci niższe odszkodowanie niż przewidywana odprawa pośmiertna, to wówczas pracodawca zobowiązany będzie wypłacić rodzinie kwotę stanowiącą różnicę między tymi świadczeniami.
Wysokość odprawy oblicza się stosownie do przepisów wydanych na podstawie art. 297 K.p. Kluczowe znaczenie ma tu więc rozporządzenie MPiPS z 29 maja 1996 r. w sprawie sposobu ustalania wynagrodzenia w okresie niewykonywania pracy oraz wynagrodzenia stanowiącego podstawę obliczania odszkodowań, odpraw, dodatków wyrównawczych do wynagrodzenia oraz innych należności przewidzianych w Kodeksie Pracy (Dz. U. Nr 62, poz. 289 ze zm.).